Павел Аляксюк. Чалавек, якога ніхто не змог выкарыстаць

Павел Аляксюк — адна з найбольш таямнічых асобаў сярод «айцоў» БНР. Чалавек, які меўся ўзначаліць урад у рэспубліцы Балаховіча, абвешчанай у Мазыры, але быў зацкаваны як «здраднік» учорашнімі паплечнікамі па беларускім руху яшчэ ў 1920-х.

Без гэтых жанчын памяць пра БНР была б іншай

Жанчыны БНР браліся за самыя цяжкія справы, якія не давалі публічнага замілавання. Усе гэтыя жанчыны былі да фанатызму верныя тым ідэям, якім яны прысвяцілі жыццё, — ва ўсіх успамінах абавязкова адзначаецца гэтая іх якасць.

100 гадоў БНР: Дакументы сведчаць. Незалежнасць — адзіны шлях

Амаль адзіным саюзнікам БНР у гэты час стала Украіна, якая ў студзені 1918 года абвясціла сваю незалежнасць. Захаваўся дакумент — «Наказ дэлегацыі Беларускай Народнай Рэспублікі, пасылаемой у Кіеў да Украінскай Цэнтральнай Рады», выдадзены 22 сакавіка 1918 года, — які сведчыць пра гэта.

Гародня — другая сталіца БНР. Легенды Арла і Пагоні

"Не кідаць працы на нацыянальнай ніве пакуль Беларусь не стане незалежнай", — заклікаў Антон Луцкевіч незадоўга да эміграцыі. Барацьба, каханне, здрада і выгнанне — у нашым фільме пра гарадзенскі перыяд БНР.

Што пісала французская прэса пра БНР і «беларутэнскае пытанне»?

Францыя праігнаравала першыя крокі маладой Беларусі. У зацемцы Le Gaulois паведамлялася пра дзейнасць Рады БНР, якая заклікала ануляваць Берасцейскую дамову і абвясціла беларускую незалежнасць на тэрыторыі ад Горадні да Смаленску, ад Віцебску да Чарнігава. І гэта быў адзіны водгук на абвяшчэнне БНР. Аднак...

Чаму выбухнула Слуцкае паўстанне?

«Пакт Манклаа» па-беларуску і «14 пунктаў» Алега Трусава

Хто і навошта спаліў беларускую вёску?

Кожнаму беларусу са школьнай лавы вядомая горкая праўда Хатыні, вёсачкі ў Лагойскім раёне пад Мінскам: 22 сакавіка 1943 года яе разам з жыхарамі спалілі карнікі ў якасці помсты за забойства некалькіх сваіх вайскоўцаў. Але ці так гэта было на самай справе?

Ці магла быць БССР без БНР?

Жыццё, якое не спраўдзілася

Застацца ў жывых у лагеры, выцягнуць шчаслівы білет вызвалення (датэрміновага!), знайсці не самую дрэнную працу — і тут жа легкадумна даверыцца здрадніку і паплаціцца за гэта жыццём. «Тройка» прыняла рашэнне аб расстрэле. У чарзе на расстрэл давялося прастаяць больш за месяц...

Гадавіна Плошчы–2006

Сёння — гадавіна Плошчы–2006. Дванаццаць гадоў таму пасля выбараў прэзідэнта на Кастрычніцкую плошчу выйшлі тысячы пратэстоўцаў.

100-годдзе БНР: Дакументы сведчаць

«Мы считаем, что белорусы не являются нацией и что те этнографические особенности, которые их отделяют от остальных русских, должны быть изжиты», — пісаў Кнорын у артыкуле, надрукаваным газетай "Звязда". Той самы Кнорын, у гонар якога названа вуліца ў Мінску...

Жыццё, падзеленае мяжой

Рыжская мірная дамова, падпісаная 18 сакавіка 1921 года без удзелу беларускай дэлегацыі, падзяліла нашу краіну паміж двух дзяржаў. Мяжа прайшлася лязом па шматлікіх беларускіх сем’ях, ламала лёсы, губіла жыцці. Хтосьці прыстасоўваўся, хтосьці змагаўся, хтосьці згінуў у пошукаў лепшага жыцця ў БССР.

Як спаганяліся падаткі па-сталінску

Карповіч «упарта ў працягу 1935 года не выконваў дзяржаўных абавязкаў, гэта значыць не заплаціў даведзены сельгаспадатак на 1935 год (172 рублі), самаабкладання 87 рублёў і страхоўкі 19 рублёў 67 капеек, і з гэтай сумы нічога не заплаціў. А таксама не выканаў мясанарыхтоўку за 1934 год 50 кіло і 1935 год 50 кіло...

Афіцыйнае святкаванне 75-годдзя БНР у Мінску — 1993 год

Афіцыйнае святкаванне 75-годдзя БНР у Мінску, 1993 год. Удзельнічаюць Старшыня Рады БНР Язэп Сажыч, Старшыня Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь Станіслаў Шушкевіч, дэпутаты Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь і іншыя афіцыйныя асобы.

9 сакавіка — 100 гадоў нашай першай Канстытуцыі

9 сакавіка 1918 Выканаўчы Камітэт Рады Усебеларускага З’езду выдаў 2-ю Устаўную Грамату да народаў Беларусі. Наша краіна была абвешчана Народнаю Рэспублікай. Піша гісторык Анатоль Сідарэвіч.

100 гадоў БНР: Дакументы сведчаць. Як з’явілася ідэя беларускай дзяржаўнасці

Да пачатку 1990-х гадоў да архіўных звестках пра БНР мелі абмежаваны доступ нават даследчыкі з дзяржаўных устаноў БССР. Галоўным чынам яны выкарыстоўваліся спецслужбамі і ў контрпрапагандзе. Менавіта з гэтых — вызначаных з дапамогай спецслужбаў — момантаў складзеныя міфы пра БНР, якія былі шырока распаўсю­джаныя ў савецкія часы.

Чаму мы гаворым пра беларускія грошы — «драўляныя»?

Калі я чула, што людзі называюць беларускія грошы «драўлянымі», думала, гэта з таго, што першыя беларускія купюры мелі выявы лясных жыхароў — белак, зайцоў і інш. Але на самой справе гэтая назва мае зусім не пераносны сэнс, а гістарычны.