калгас

Бульбаеды і бульбаводы. Нас не дагоняць?

Як, на вашу думку, гастранамічныя мянушкі нацыяў — гэта дрэнная справа ці дапушчальная абывацельшчына? На «бульбашоў» беларусы рэагуюць па-рознаму: хтосьці крыўдуе, хтосьці цешыцца такой адметнасцю. Ну а тое, што мы — знаныя бульбаеды і бульбаводы — па-ранейшаму факт, пацверджаны эканамічнай статыстыкай.

Круціцеся, жорны — з’едзен хлеб наш чорны!

Дайце глебу для хлеба!

Беларускія сельгасугоддзі — зона крытычнага земляробства. Надвор’е рэдка які год не ўмешваецца ў планы чыноўнікаў аграрнай галіны. Але рызыкі праз яго капрызы-сюрпрызы — гэта толькі 15–20% ад чыннікаў, што ўплываюць на тое, якім будзе ўраджай. 

Сапраўдныя хлебныя месцы

Не ўсім жа працаваць у IT-cферы, так? Дый сярод прадукцыі, вырабленай чалавекам, хлеб — па-ранейшаму ўсяму галава. Але колькі можна зарабіць, вырошчваючы і перапрацоўваючы гэтую стратэгічную прадукцыю? Сярэдні заробак у сельскай гаспадарцы за 2019 год не дацягнуў да 800 рублёў. Але ёсць вакансіі нават з удвая большым даходам.

Бездапаможнасць сістэмы

Падаецца, Рыгоравіч пачаў кампанію па пераабранні сябе, любага, на чарговы тэрмін кіраўніка Сінявокай. Зразумела, яго нязменная сяброўка спадарыня Ярмошына намалюе яму столькі, колькі ён захоча. Але ў сучасных варунках гэтыя лічбы «элегантнай перамогі» трэба нечым пацвердзіць. То-бок, зрабіць нешта такое, каб можна было сказаць: «Вось менавіта з-за гэтага народ і падтрымаў нашага лідара!»

«У прыватніку не бачаць дзяржаўнага чалавека»

У 2000-х гадах Мікалай Лысянкоў стаў адным з самых маладых старшыняў «калгасаў» у Беларусі (у 26 гадоў), а ў хуткім часе быў прызнаны лепшым кіраўніком сельскагаспадарчага прадпрыемства ў сваім Стаўбцоўскім раёне. Прапановы ачоліць сяльгаспрадпрыемства рэгулярна паступаюць і цяпер. Але ён адмаўляецца, хоць душа ляжыць да гэтай працы.

Аграрны тупік

Улады Беларусі не спыняюць спробаў уратаваць стратны аграрны сектар, прыдумляючы ўсё новыя спосабы вырашэння дылемы: як зменшыць бюджэтныя выдаткі і пры гэтым спусціць на тармазах галоўнае пытанне — аб прыватнай уласнасці на зямлю?

Стаць фермерам і не збанкрутаваць?

За перыяд са студзеня па красавік 2019 года: на долю сяльгасарганізацый прыпадае 95,2% у жывой вазе жывёлаў і птушак і 97,2% — малака. Астатняе выпрадукавалі фермерскія і хатнія гаспадаркі. Як модна казаць, гэта ўсё, што трэба ведаць пра развіццё фермерства ў Беларусі.

З чаго пачнецца «эканоміка 4.0»?

У партыйным часопісе кіраўнік Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі (Народная Грамада) Ігар Барысаў напісаў пра «эканоміку 4.0».

Поспехі савецкага развіцця вачыма спецслужбаў

Спецслужбы ведалі пра сітуацыю ў эканоміцы БССР. Аднак атрыманая імі інфармацыя заставалася вядомай вельмі вузкаму колу. Нежаданне рассакрэціць дакументы архіва КДБ дазваляе і сёння скажаць гісторыю Беларусі, прыпісваць савецкаму перыяду поспехі, якіх не было.

Як спаганяліся падаткі па-сталінску

Карповіч «упарта ў працягу 1935 года не выконваў дзяржаўных абавязкаў, гэта значыць не заплаціў даведзены сельгаспадатак на 1935 год (172 рублі), самаабкладання 87 рублёў і страхоўкі 19 рублёў 67 капеек, і з гэтай сумы нічога не заплаціў. А таксама не выканаў мясанарыхтоўку за 1934 год 50 кіло і 1935 год 50 кіло...

Як аднаасобнікі ад павіннасцяў ухіляліся, і што з гэтага атрымалася

Асуджэнне на адносна кароткія тэрміны зняволення за нязначныя правіннасці было адным са складнікаў сталінскага тэрору. А некаторыя артыкулы Крымінальнага кодэксу — напрыклад, артыкулы 93 і 94 КК БССР, — каралі за супраціў «бальшавіцкаму прыгоннаму праву».

Пошук ворагаў паўсюль, нават у калгасах

«Каб ніводнага кулака не засталося…»

Ужо да мая 1930 года ў БССР было раскулачана 15 629 гаспадарак — палова з усіх гаспадарак, якія існавалі на той час. Акрамя высялення кулакоў за межы БССР, мела месца перасяленне заможных сялян з памежных вёсак у тылавыя раёны БССР і засяленне прыгранічных вёсак «надзейнымі» сялянамі...

Пакараныя за супраціў калектывізацыі

Пятро Сухадольскі быў кавалём. Віна яго заключалася ў тым, што пры «самдумным» (так у судовым прысудзе) выхадзе з калгасу імя ДПУ «самаўпраўна забраў кузнечнае начынне належачае калгасу. І тады толькі звярнуў, калі запатрабавала міліцыя». Яго пакаралі двума месяцамі зняволення, а маглі і расстраляць...

Сельская гаспадарка: ніякіх стымулаў для развіцця

Мільярды грошай штогод у літаральным сэнсе закопваюцца ў зямлю, замест рэнтабельнага прадукту мы атрымліваем рост запазычанасці і павелічэнне коштаў на прадукты харчавання. Што рабіць з сельскай гаспадаркай?