Заходняя Беларусь

Прачнуцца ў СССР

Заходнебеларускі фэшн

Разглядваючы даваенныя здымкі з Заходняй Беларусі, звярніце ўвагу на вопратку звычайных жыхароў беларускіх гарадоў і мястэчак. Шыкоўныя паліто, капелюшы ды сукенкі еўрапейскіх модных трэндаў вельмі дысанавалі з казкамі савецкай прапаганды пра беднасць і забітасць заходніх беларусаў і ўкраінцаў.

Ці маюць каштоўнасць манеты «панскага» часу?

Калі манет даваеннай Польшчы захавалася даволі шмат і кошт на іх не вельмі высокі (за выключэннем «срэбра»), то крэдытныя маркі польскіх вайсковых кааператываў сёння выклікаюць вялікую зацікаўленасць у айчынных і замежных нумізматаў.

Вільня як разменная манета

Бальшавіцкая Расія заключыла з Літоўскай Рэспублікай мірную дамову, паводле якой старажытная сталіца Вялікага княства Літоўскага з часткай тэрыторыі былі перададзены літоўцам. Было гэта 97 гадоў таму, 12 ліпеня 1920 года.

З чаго смяяліся ў Заходняй Беларусі?

Заходнебеларуская міжваенная карыкатура — гэта ўнікальная з’ява. Гумарыстычныя графічныя малюнкі беларус з Наваградка альбо Гродна ў той час мог знайсці на старонках адпаведных часопісаў, назвы якіх, на жаль, таксама прызабытыя: «Ава­дзень», «Асва» ды легендарная «Маланка».

БХД 100 год таму: забытыя перамогі

Што агульнага паміж БХД сённяшняй і стогадовай даўніны? Пра генезіс БХД распавядае даследчык гісторыі хрысціянскай дэмакратыі ў Беларусі Андрэй Вашкевіч. Ён лічыць, што БХД, якая была ў 1920–1930-я гады, больш ніколі не паўторыцца.

Як разгаралася і патухала «Полымя»

У Беластоку мясцовая моладзь паспрабавала заснаваць беларускі тэатральны кааператыў «Полымя». Але не так усё проста ў іх складвалася. Напрыклад, Ганна Абуховіч была пакарана штрафам 200 злотых за арганізаванае таварыства без адпаведнага паведамлення адміністрацыйным уладам.

Пяць акупацый за адно жыццё

Цешуся жыццём я ўжо больш за 80 гадоў. Спыніўся, азірнуўся і жахнуўся. Аказваецца, усё маё жыццё прайшло аж пад пяццю акупацыямі. Не хочацца верыць, але гэта гістарычная праўда. 

Беларус, які ўзначаліў Федэрацыю рускіх канадцаў

Польскія ўлады сачылі за вясковымі актывістамі. Найперш пад пільным вокам паліцыі быў Рыгор Акулевіч. Сябры папярэдзілі, што ў любы час Рыгора могуць арыштаваць. Таму ён праз знаёмых дамовіўся пра тое, каб пакінуць Слонімшчыну і Заходнюю Беларусь і эміграваць. Акулевіч хутка выехаў у Канаду.

«Рабуюць і цягнуць адтуль усё, што могуць»

У адной са справаздач НКУС БССР інфармаваў кіраўніцтва рэспублікі пра злоўжыванні некаторых асоб з партапарату. Так, грамадзянін Фёдар Кокуш, які часта знаходзіўся ў камандзіроўках у Заходняй Беларусі, прывозіў у Мінск шмат прамтавараў, якія яго жонка прадавала па спекулятыўных цэнах.

Эрвін Кашмідэр — апякун беларускіх студэнтаў

Кашмідэр вельмі сімпатызаваў поглядам беларускіх студэнтаў, заўсёды праяўляў цярпенне і непрадузятасць у розных ідэйных спрэчках. Яго рашэнні прызнаваліся большасцю сяброў Беларускага студэнцкага саюза аб’ектыўнымі і справядлівымі.

З няволі ў няволю

У 1939 годзе ў германскім палоне апынуліся тысячы жаўнераў Войска Польскага. Значную колькасць з іх складалі беларусы, якія спрабавалі збегчы з нямецкіх лагераў і вярнуцца дадому. Аднак у БССР іх арыштоўвалі і накіроўвалі ў Сібір.

Вайна, якой не адбылося

Пасля заканчэння польска-бальшавіцкай вайны Крэмль усё яшчэ марыў пра «сусветную рэвалюцыю» і планаваў «праз труп панскай Польшчы» прарвацца на еўрапейскую прастору. Заходняя Беларусь адыгрывала ў планах бальшавікоў галоўную ролю.

Колькі гадоў Дзеду Марозу?

Усе прызвычаіліся ставіць вядомага навагодняга персанажа ў адзін шэраг са старажытнымі казачнымі героямі. Але насамрэч Дзеду Марозу толькі 80 гадоў. Ведаеце чаму?

Беларускі «LIFE» — папулярны глянец міжваеннай БССР

«Па той бок дзяржаўнай мяжы, сяляне аднаконнымі плугамі аруць вузкія свае палоскі зямлі. Чуюць гул трактароў на шырокіх калгасных палях ды бадзёрую рэвалюцыйную песню калгаснікаў і прагнымі вачыма глядзяць на Савецкую Беларусь»...

Невядомае: Згадкі, навеяныя лістом

Корпаючыся ў неспарадкаваных сваіх паперах, патрапіў на даўні, 1970 года, ліст Уладзіміра Андрэевіча Калесніка. І вось што ўзгадалася.

Смерцю за смерць

Кожнае смяротнае пакаранне ў нашай краіне выконваецца ад імя Рэспублікі Беларусь, то бок ад імя кожнага з нас. Гэта значыць, што кожны з нас ёсць саўдзельнікам узаконенага забойства. Я не хачу быць забойцай...

Што вы ведаеце пра Заходнюю Беларусь?

Ці ведаеце вы, што адной з першых ахвяр рыжскай мяжы стала маладая князёўна? А пра тое, што гэта мяжа існуе дасюль і падзяляе Мінскі і Валожынскі раёны? Ці як пагадненне Сікорскага-Майскага выратавала жыццё шматлікім беларусам? Пра гэта і яшчэ шмат пра што ў гэтым фільме.

Кобрынскія трагедыі 1939 года

У 2008 годзе ў беларускім Кобрыне і яго ваколіцах былі выяўленыя і эксгумаваныя парэшткі салдат Войска Польскага, а таксама супрацоўнікаў польскай дзяржаўнай паліцыі, якія загінулі ў час вераснёўскай кампаніі 1939 года. Хто знайшоў апошні прытулак у кобрынскай зямлі?